Στην 14η Γεωργική Έκθεση Μεσαράς Κρήτης ήταν πολλές οι εκπλήξεις, δηλαδή δραστηριότητες που δεν περιμένουμε συνήθως. Ανάμεσά τους η εκδήλωση του Επιμελητηρίου Ηρακλείου με το Δίκτυο Αναπτυξιακών Συμπράξεων Κρήτης, στις 18/7/2014, στο εξαίρετο κατασκευαστικά Ερευνητικό Κέντρο Βώρων, του Δήμου Φαιστού, με θέμα «Πρωτογενής τομέας και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα.
Με συντονιστή τον κ. Γιώργο Μαυρογιάννη (Αναπτυξιακή Ηρακλείου), χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου κ. Μανώλης Αλιφιεράκης και ο αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου κ. Ευριπίδης Κουκιαδάκης προσέγγισε πολιτικά την Απασχόληση και την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα στη νέα Προγραμματική Περίοδο. Ο κ. Γεώργιος Ζερβός ανέλυσε ότι υπάρχει γύρω από τον καινούργιο θεσμό των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων-ΚοινΣΕπ, και ο δημοσιογράφος κ. Δημήτρης Μιχαηλίδης παρουσίασε στοιχεία που δείχνου ότι η διεθνής τάση για περισσότερη Κοινωνική Οικονομία μαζί με τον πολύ σημαντικό Αγροδιατροφικό Τομέα θα μπορούσαν να είναι η επόμενη Ελλάδα μας.
Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε και η παρουσίαση του κ. Μύρωνα Σφυράκη (Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα), ο οποίος με αντικείμενο τα «Χρηματοδοτικά εργαλεία και τις δυνατότητες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων» επικεντρώθηκε στα τρία ΕΡΓΑΛΕΙΑ της Παγκρήτιας, που είναι τα ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, το ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ και η ΔΩΡΕΑΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ.
Ανάμεσα στις επτά συνεταιριστικές αρχές, που είναι: 1. Εθελοντική & ανοικτή συμμετοχή, 2. Δημοκρατικός έλεγχος των μελών,3. Οικονομική συμμετοχή των μελών,4. Αυτονομία & ανεξαρτησία, 5. Εκπαίδευση, κατάρτιση & πληροφόρηση, 6. Συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικών εταιρειών και 7. Κοινοτικό ενδιαφέρον, το ακρογωνιαίο στοιχείο, που εξασφαλίζει κυρίως την συμμετοχή όλων είναι η Εκπαίδευση, Κατάρτιση & Πληροφόρηση όλων των μελών του Συνεταιρισμού. Και η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα φροντίζει με τα δύο από τα τρία «εργαλεία» να δείχνει, όχι απλά μια κάποια Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, αλλά μια σημαντική συνεταιριστική-κοινωνική λειτουργία.
Στο μηνιαίο ενημερωτικό έντυπο για τους αγρότες & τους αγροτικούς φορείς «ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΑΓΡΟΝΕΑ» αναφέρονται όλες οι τελευταίες εξελίξεις καθώς και η επικαιρότητα για αγροτικά προϊόντα και τρόποι καλλιέργειας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Με την δωρεάν ηλεκτρονική πληροφόρηση φορέων από την ιστοσελίδα www.pancretanbank.gr, δίνονται αναλυτικά όλα τα εθνικά και κοινοτικά προγράμματα, που αφορούν τον πρωτογενή τομέα. Οι τελευταίες μεταβολές στην νομοθεσία, και όλα τα τρέχοντα και τα υπό διαβούλευση προγράμματα ανάπτυξης. Επίσης μέσα από την ιστοσελίδα της τράπεζας, μπορεί ο κάθε αγρότης να υποβάλλει ένα ερώτημα και προβληματισμό, σχετικά με την καλλιέργειά του, τις διαδικασίες για να ενταχθεί σε κάποιο αναπτυξιακό πρόγραμμα και τις δυνατότητες χρηματοδότησης. Η Τράπεζα, σε συνεργασία με το εξειδικευμένο προσωπικό και συνεργάτες της ΑΠΑΝΤΑΕΙ ΑΜΕΣΑ ηλεκτρονικά ή/& τηλεφωνικά, αν έχει τηλέφωνο.
Η συμμετοχή στην εκδήλωση του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, ήταν μια όαση, στο στεγνό από αξίες και από εμπιστοσύνη, περιβάλλον της σημερινής, πελατειακής ακόμα, Ελλάδας. Και η παρουσίαση του κ. Μ. Σφυράκη (Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα) μας ξαναθύμισε ότι στην σημερινή Ευρώπη λειτουργούν 26 Ηθικές Τράπεζες (όπου, ως φαίνεται, εξ ορισμού οι Τράπεζες είναι ανήθικες, και όπου η ηθική είναι οι κανόνες για την επιβίωση μιας κοινωνίας ανθρώπων) που κατά τον ένα ή άλλο τρόπο λειτουργούν στα πλαίσια του Ηθικού Χρηματοπιστωτικού συστήματος, που όλες μαζί ίδρυσαν την Συνομοσπονδία Ηθικών τραπεζών Ευρώπης την FEBEA (από την εισήγηση της κας Teresa Corvino, 20/11/2011).
Τόσο σε επίπεδο εθνικό όσο και ευρωπαϊκό η πολιτική στέκονταν αμήχανη ή και υποτάσσονταν στις επιταγές των αγορών, που λειτουργούν μέσα σε ένα ελλιπές θεσμικό πλαίσιο, που συχνά παραβιάζουν, μέσα από φορολογικούς παραδείσους, δημιουργώντας εικονικά προϊόντα-φούσκες και τοξικά παράγωγα που τα ανταλλάσσουν, συχνά έξω από τα χρηματιστήρια. Πριν από τριάντα χρόνια οι χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες ήταν περίπου ισοδύναμες με το παγκόσμιο ΑΕΠ. Το 2007 ήταν τετραπλάσιες . Δηλαδή σε κάθε ευρώ που παράγονταν από την εργασία και το εμπόριο αντιστοιχούσαν 4 ευρώ μη πραγματικής οικονομίας (χρέη, πιστώσεις και χρηματοπιστωτικά στοιχήματα). Ακόμη πιο σοβαρά είναι τα πράγματα σε ένα παράπλευρο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπου χωρίς καμία διαφάνεια διακινούνται ποσά δισεκατομμυρίων. Εκτιμάται ότι η διακίνηση αυτή ξεπερνά 13 φορές το Παγκόσμιο ΑΕΠ (!!! …).
Στον αντίποδα αυτών των Αγορών κινείται εδώ και χρόνια, συγκεκριμένα από τη δεκαετία του 1970, ένα εναλλακτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα που επικεντρώνεται αποκλειστικά στην πραγματική οικονομία, στηρίζεται στις αρχές της δημοκρατίας, της διαφάνειας, της υπευθυνότητας, της συμμετοχής και της αλληλεγγύης και μέλημά του είναι ο σεβασμός στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Είναι το ηθικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, τμήμα του οποίου είναι και η Banca Etica Ιταλίας. Η διαφοροποίησή τους από τις «παραδοσιακέ» τράπεζες; Είναι:
Οι Ηθικές Τράπεζες δεν είναι λίγες, αναφέρει ο κ. Βασίλης Τακτικός από το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών. Υπάρχουν στην Αγγλία (Shared Interest, Co-operative Bank, Charity Bank), τη Γαλλία (Credit Cooperatif, Nef, Caisse Solidaire du Nord Pas-de-Calais, Cofides Nord-Sud), την Ιταλία (Banka Popolara Etica, Consortium Etimos, Cassa Centrale Casse Rurali Trentine), το Βέλγιο (Crodal, Hefboom), τη Γερµανία (GLS bank, Bank for Sozialwirtschaft), την Ελβετία (Banque Alternative Suisse), την Πολωνία (BISE Bank), την Ισπανία (Fiare Fundazioa), τη Σουηδία (Ekobanken), τη Σλοβακία (Integra Cooperativa), το Μεξικό (Grupo Financiero FINSOL), τις Ηνωµένες Πολιτείες (RSF Social Finance, Co-operative Group ethical policy Smile bank, η υπό ίδρυση Common Good Bank), τον Καναδά (Desjardins, Fondaction). Η ολλανδική Triodos Βank είναι πολυεθνική, αφού δραστηριοποιείται εκτός Ολλανδίας (Βέλγιο, Αγγλία, Ισπανία).
Οι Ηθικές τράπεζες καταφέρνουν να επιβιώσουν, χωρίς «κεφαλαιοποιήσεις», διεθνώς. Αρκεί να πει κανείς ότι είναι οι μόνες που δεν τις έπληξε η οικονομική κρίση, ιδιαίτερα αφού το 2008 δεκάδες χιλιάδες νέοι πελάτες στράφηκαν προς τις υπηρεσίες τους. Τα περισσότερα προϊόντα τους βρίσκονται έξω από τη ζώνη κινδύνου, μην έχοντας ουσιαστικά σχέση με το χρηματιστήριο
Το κυριότερο, από την εκδήλωση του Επιμελητηρίου Ηρακλείου και του Δικτύου των Αναπτυξιακών Συμπράξεων, στους Βώρους Δήμου Φαιστού, στις 18/7/2014, είναι ότι, για όσους έχουν το κουράγιο ακόμα να δουν, πέρα από την καθημερινότητά μας, ο πρωτογενής τομέας και η κοινωνική οικονομία ίσως είναι η καλύτερη επιλογή μας για την νέα (μη πελατειακή) Ελλάδα.
Δημήτρης Μιχαηλίδης