psifiakh-texnologiaΣτο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας, η χώρα μας διοργάνωσε δύο συνέδρια [1] σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέμα τους η ψηφιακή τεχνολογία και το πώς μπορεί να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Οι εισηγητές είχαν ενδιαφέρουσες πληροφορίες να μοιραστούν με το κοινό και ανεδείχθησαν ζητήματα, που προκαλούν προβληματισμό, καθώς και θετικά σημεία. Ας προσπαθήσουμε να συνοψίσουμε τα βασικότερα:

Η ψηφιακή τεχνολογία, μερικές εκφάνσεις της οποίας είναι το ιντερνέτ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι ανακάλυψη ανάλογης σημασίας και σπουδαιότητας με τον ηλεκτρισμό!

Η ανθρωπότητα ακόμη δεν έχει εξοικειωθεί με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας, δεν συνειδητοποιεί την ανατροπή που έχει επιφέρει στις κοινωνίες και την καθημερινή ζωή. Ακριβώς όπως στεκόταν έκθαμβη και απορημένη μπροστά στο ηλεκτρικό ρεύμα, έτσι αντιμετωπίζει και την ψηφιακή τεχνολογία.

Η ψηφιακή τεχνολογία βαθαίνει τα ήδη υπάρχοντα κοινωνικά χάσματα και δημιουργεί καινούργια. Πιο συγκεκριμένα, εξαιτίας της ψηφιακής τεχνολογίας, οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι. Ένα νέο χάσμα προκαλείται ανάμεσα σε όσους χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία και σε εκείνους που δεν την χρησιμοποιούν. Αυτό το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό, που αν δεν αντιμετωπιστεί, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές!

Δάσκαλοι και μαθητές: οι δάσκαλοι, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι άνω των 40 ετών, δεν γνωρίζουν από ψηφιακή τεχνολογία σε αντίθεση με τους μαθητές. Οι εκπαιδευτικοί επιβάλλεται να επιμορφωθούν, διότι οι μαθητές τους θα γνωρίζουν περισσότερα από τους ίδιους και αυτό θα προκαλέσει ανισορροπία σχέσεων και δυνάμεων.

Ακόμη ένα τεράστιο χάσμα υφέρπει στην ανάπτυξη του e-learning. Αν εκραγεί αυτή η μέθοδος εκπαίδευσης, πριν ενισχυθεί η πρόσβαση στο ιντερνέτ, θα προκληθεί τεράστια διάσταση ανάμεσα σε αυτούς που έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και σε όσους δεν έχουν.

Εσείς ποιο πιστεύετε ότι είναι το ποσοστό των ανθρώπων στην Ευρώπη, που δεν έχει χρησιμοποιήσει το Διαδίκτυο; Στην ευρωπαϊκή κοινωνία, που κάθε άλλο παρά αναπτυσσόμενη μπορεί να χαρακτηριστεί, το ποσοστό των ανθρώπων που δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ και για κανένα λόγο το διαδίκτυο είναι 39,8% (στη χώρα μας, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 52,2%) για το 2013. Η Ε.Ε. έχει βάλει στόχο το ποσοστό αυτό να έχει μειωθεί στο 20,5% μέχρι το 2015. [2]

Μερικές από τις αιτίες που συνδέονται με αυτό το φαινόμενο είναι το χαμηλό οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο, ο φόβος μπροστά στο καινούργιο και διάφορες προκαταλήψεις ή πεποιθήσεις, που αποθαρρύνουν τη χρήση του ίντερνετ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μείνει πίσω σε ζητήματα ψηφιακής τεχνολογίας από τις Η.Π.Α. και Κίνα. Αρκεί να σκεφτούμε ότι όλες οι κορυφαίες εταιρείες του κλάδου

είναι αμερικάνικες (π.χ. Google, Apple, Microsoft, Facebook, κτλ). Αποτελεί στρατηγικό στόχο η πρόοδος στο συγκεκριμένο τομέα, όμως η τεράστια και πολύπλευρη κρίση που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια εμποδίζουν την επίτευξή του.

Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να επιβάλουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Η θέση αυτή πηγάζει και από το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει πολύ σημαντική αγοραστική δύναμη με χώρες-μέλη, που έχουν πολύ μεγάλη ιστορία και τεράστια συνεισφορά στον πολιτισμό.

Σε πιο πρακτικά θέματα και σε σχέση με την εργασία και τις επιχειρήσεις:

Η χρήση της τεχνολογίας Cloudαπό τις επιχειρήσεις είναι αναπόφευκτη. Οι ανάγκες της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας οδηγούν εκεί.

Υπάρχουν φαινόμενα διαίρεσης ανάμεσα στο προσωπικό της ίδιας εταιρείας: αυτοί που γνωρίζουν και αυτοί που δε γνωρίζουν από ψηφιακή τεχνολογία.

Στην πληροφορική, το 50%-70% των εργαζομένων είναι εμπειρικά εκπαιδευμένοι. Είναι ένα θέμα που πρέπει να αλλάξει, διότι ένα τεράστιο κύμα τεχνολογίας επιδρά στην καθημερινή ζωή και απαιτείται επαγγελματική μόρφωση.

Υπάρχει πολύ μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στη μόρφωση που δίνουν τα πανεπιστήμια και τα επαγγέλματα που έχουν ανάγκη οι επιχειρήσεις. Παρατηρείται μάλιστα το εξής φαινόμενο: τα πανεπιστήμια θεωρούν ότι προετοιμάζουν σωστά τους φοιτητές τους, οι επιχειρήσεις υποστηρίζουν ότι οι απόφοιτοι δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και ίδιοι οι φοιτητές δηλώνουν ότι δεν νιώθουν απολύτως σωστά προετοιμασμένοι για την αγορά εργασίας.

Η σύγχρονη τεχνολογία επιδρά θετικά στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Είναι κάτι που επισημάνθηκε από πολλούς ομιλητές και μάλιστα αυτό πρέπει να επισπευθεί, για να αποφευχθούν κοινωνικές αναταραχές (λόγω της υψηλότατης ανεργίας).

Σε όλη την Ε.Ε., 100.000 θέσεις εργασίας περιμένουν τους νέους στον κλάδο της ψηφιακής τεχνολογίας. Μέχρι το 2020, προβλέπεται να αυξηθούν σε 900.000 θέσεις.

Η παρουσία των γυναικών στον τομέα αυτό είναι ελλιπής, τόσο επαγγελματικά όσο εκπαιδευτικά.

Οι μεγάλες εταιρίες επικεντρώνονται στην πρόσληψη νέων 25-26 ετών. Εδώ, ελογχεύει κίνδυνος ενός ακόμη χάσματος μεταξύ αυτών των ηλικιών και των μεγαλύτερων.

Η τεχνολογία έχει αλλάξει το πότε μια εταιρεία θεωρείται «μεγάλη»: Η Kodak που με παραδοσιακά κριτήρια θεωρείται κολοσσός απέλυσε πρόσφατα 20.000 άτομα! Η Instagram, με προσωπικό 13 άτομα, εξαγοράστηκε από το Facebook για 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στατιστικά για τη χώρα μας, σε σχέση με τη δημιουργία των θέσεων εργασίας στον ψηφιακό κλάδο, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:

Ελληνική Αγορά Εργασίας στον κλάδο της ψηφιακής
τεχνολογίας: 2012-2020 (Αριθμός Εργαζομένων) [3]

ellhnikh-agora-ergasias-klado-psifiakhs-texnologias

Πηγή: Petrakis P.E. “The Rebirth of Greek Labor Market: Building Toward 2020 Following the Global Financial Meltdown”, Palgrave MacMillan, (forthcoming 2014).

Σημείωση: Τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται παραπάνω βασίζονται στο συμπέρασμα του μακροοικονομικού μοντέλου για την ανάπτυξη των κύριων μακροοικονομικών μεταβλητών της οικονομίας και τους συσχετισμούς μεταξύ τομέων βάσει ανάλυσης εισερχομένων-εξερχομένων (πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο Euroκαι τη μέθοδο RAS in a robustness test).

Τέλος, ενδιαφέροντα στοιχεία μας δίνει και το παρακάτω γράφημα για τα ποσοστά ανεργίας σε σχέση με το μορφωτικό επίπεδο και την ηλικία [3]

epipedo-anergias-ekpaidefshs

 

 

epipedo-anergias-ilikiako-group

 

 


[1] e-SKILLS FOR JOBS 2014 και «Περισσότερα ευρωπαϊκά ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης».

[2] Στοιχεία από την παρουσίαση της κ. Χαράς Ντελοπούλου, “Can ICTs be the key drivers for growth and employment in the EU-27?”

[3] Από την παρουσίαση του κ. Παναγιώτη Πετράκη, καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, “The Digital Aspects of Recovering and Rebalancing”.