Συνέπεια της γενικευμένης οικονομικής κρίσης των τελευταίων ετών στην Ελλάδα , και της ολοένα μειούμενης ρευστότητας των εταιρειών και επιχειρήσεων, συναντάται όλο και πιο συχνά, το φαινόμενο της καταβολής μισθού σε είδος.
Αντί δηλαδή του οφειλόμενου μισθού, -στο σύνολο ή μέρος αυτού-, παραδίδουν στους εργαζομένους τους παροχές σε είδος, όπως ενδεικτικά κουπόνια-επιταγές για αγορά προϊόντων από σούπερ-μάρκετ, εν γένει δώρο -επιταγές και κουπόνια αγοράς διαφόρων αγαθών και υλικών, καυσίμων, κτλ.
Αποτελεί κοινό ΄΄μυστικό΄΄ ότι ολοένα και περισσότερες εταιρείες, καταφεύγουν στην λύση αυτή, αποφεύγοντας κατά τον τρόπο αυτό την καταβολή μισθού στους υπαλλήλους τους.
Είναι όπως επιτρεπτές κατά νόμο οι πρακτικές αυτές? Έχει δικαίωμα ένας εργοδότης να καταβάλλει μισθό σε είδος? Είναι από την πλευρά του ο εργαζόμενος υποχρεωμένος να αποδεχτεί μια τέτοια πρακτική?
Η νομική πραγματικότητα είναι η εξής:
Κατά την ισχύουσα νομοθεσία, οι αποδοχές των εργαζομένων πρέπει να καταβάλλονται αποκλειστικά σε νόμισμα που κυκλοφορεί νόμιμα, ενώ απαγορεύεται η καταβολή σε είδος, δωροεπιταγές, κουπόνια αγοράς εμπορευμάτων (Β.Δ 24.7.1920 άρθρο 2 παρ. 3 και 95 Δ.Σ.Ε άρθρο 3 παρ.1, που κυρώθηκε με το Ν.3248/1955).
Ωστόσο, οφείλουμε να επισημάνουμε, ότι συλλογικές συμβάσεις ή διαιτητικές αποφάσεις, δύναται να επιτρέπουν την μερική καταβολή αποδοχών σε είδος μόνο με τις προϋποθέσεις:
α) οι παροχές σε είδος να είναι κατάλληλες για την ατομική χρήση του εργαζόμενου και της οικογένειάς του
β) να είναι οπωσδήποτε προς το συμφέρον του εργαζόμενου και
γ) η αποτίμηση της αξίας των παροχών σε είδος να είναι δίκαια και λογική( 95 Δ.Σ.Ε - άρθρο 4).
Επίσης απαγορεύεται στον εργοδότη να περιορίζει με οποιοδήποτε τρόπο την ελευθερία του εργαζόμενου στο να διαθέτει κατά την βούλησή του τις δεδουλευμένες αποδοχές που λαμβάνει (95 ΔΣΕ – άρθρο 6).
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι
- Απαγορεύεται από την ισχύουσα νομοθεσία η καταβολή του συνόλου των αποδοχών σε είδος.
- Επιτρέπεται η μερική μόνο-τμηματική καταβολή αποδοχών σε είδος (έναντι δηλαδή τμήματος του μισθού)
- Δεν μπορεί να γίνει μονομερώς από τον Εργοδότη, αλλά είναι επιτρεπτή μόνο με την συναίνεση-σύμφωνη γνώμη του εργαζομένου
- Δεν είναι επιτρεπτή όταν ήδη υπάρχει καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών-ούτε είναι επιτρεπτός συμψηφισμός με οφειλόμενες αποδοχές.
- Δεν είναι επιτρεπτή η καταβολή σε είδος έναντι Δώρων -επιδομάτων Χριστουγέννων και Πάσχα, τα οποία και πρέπει αποκλειστικά και εις ολόκληρόν να καταβάλλονται σε χρήμα
Λάμπρος Θ. Κυπριώτης
Κυπριώτης-Χουλιαρέας Δικηγορική Εταιρεία
K.C.Law firm
Eυαγγελιστρίας 7, Αθήνα, Τ.Κ 10563
Τηλ: 210 3229017
Κιν: 6936531819
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Web: www.kclawfirm.gr
